İnternet; iş, iletişim, eğlence, alışveriş ve en önemlisi bilgiye ulaşmak için en sık kullanılan platformlardan biridir. İnternetin bu kadar önemli alanlarda rol almasıyla doğru orantılı olarak internette paylaşılan bilgi miktarı da artmıştır. İnternet üzerinde paylaşılan bu bilgilerin insanlara sağladığı yararlar oldukça fazladır. Ancak internet büyük ve karmaşık bir sistem olduğu için bu sistem üzerindeki boşlukların kötü amaçlar için kullanılması internet kullanıcılarını tehdit edebilmektedir.

İnternet Güvenli mi?

Gerekli tedbirler alınmadığında internetin güvenli olduğunu söylemek doğru değildir. İnternet kullanıcıları kendi üzerlerine düşen sorumlulukları yerine getirirlerse, interneti belli bir düzeyde güvenli hale getirebilirler. Bu sorumluluklar şunlardır:

  • Anti-virüs kullanmak, firewall programı kullanmak ve işletim sistemimizi güncel tutmak,
  • Bilgiyi nerede aradığımıza dikkat etmek,
  • Kablosuz ağ şifremizi paylaşmamak, herkese açık şekilde bırakmamak ve şifre güvenliğine dikkat etmek,
  • İnternet üzerinden alışveriş yapıyorsak alışveriş yaptığımız sitelerin güvenilirliğinden emin olmak,
  • Şüpheli linkleri ve e-mailleri açmamak, Phishing (e dolandırıcılık) tuzağına düşmemek,
  • Birden fazla kişinin kullandığı bilgisayarda, bankacılık işlemlerini mecbur kalmadıkça yapmamak,
  • Üyelik istenen sitelerde kimlik hırsızlığına maruz kalmamak için kişisel bilgilerin tamamını vermemek,
  • Sosyal paylaşım sitelerinde kişisel gizlilik, mahremiyet ve paylaşım konularında sınırlar belirlemek.

ÇOCUKLARIMIZIN İNTERNET KULLANIMINA YARDIMCI OLMALIYIZ

2007 yılından bu yana hizmet veren Bilgi İhbar Merkezi’ne (https://www.ihbarweb.org.tr/) gelen suç ihbarlarına bakıldığında ikinci sırada çocuklara yapılan istismarın olduğu görülmektedir. Bu durum internetin güvenli kullanımı noktasında sorumluluğumuzun ne kadar büyük olduğunu bize hatırlatmaktadır. Çocuklarımızın son derece ileri bir teknoloji anlayışına ve bilgisine sahip olduklarını unutmamalıyız. Yapılması gereken kısıtlamaktan ziyade sahip oldukları teknolojik aletleri ve teknolojileri doğru amaçlarla, başkalarına zarar vermeyecek şekilde, etik ve ahlaki kurallara riayet ederek, bilinçli olarak kullanmalarını teşvik etmektir.

İnternetin olumlu amaçlarla kullanılması noktasında ebeveynler çocuklarıyla birlikte kabul edilebilir kurallar ve metotlar çerçevesinde bir anlaşma yapabilir. Bu ebeveyn ve çocuk arasında karşılıklı kazan-kazan ilkesine dayanan bir anlaşma olacaktır. Kural ve metotlar belirlenirken çocuğun yaş grubuna göre hareket etmek önemlidir. Neler yapabiliriz?

1. Temel Bilgiler Bilinmelidir
İnternet ve bilgisayar kullanım yaşının oldukça aşağı düştüğü bilgisinden hareketle çocukların belli bir yaşa gelinceye kadar internet erişimine kontrollü bir kısıtlama getirmek yararlı olacaktır. Örneğin çocuğumuz 8 veya 9 yaşına gelene kadar internet erişimini kısıtlamamız veya belirli sınırlar içerisinde kullandırmamız gerekir. Çocuklar belli bir yaşa gelinceye kadar anne-babasından öğrenmesi gereken bilgileri başka birisi aracılığıyla öğrenmemeli ve bu bilgileri çocuğa ilk veren ebeveyni olmalıdır. Bunu yaparak çocuğun internette karşılaşacağı sıkıntılar, olumsuzluklar ortadan kaldırılarak en aza indirilebilir. Ebeveynlerin çocuklarıyla birlikte internette eğlenceli gezintiler yapması önem arz etmektedir.

2. İnternette Doğru Tutum Anlatılmalıdır
Ebeveynler, çocuklarına internette hile, sahtekârlık ve kaba bir dil ile karşılaşmak isteyip istemediklerini ve bu durumun onları nasıl etkileyeceğini sorabilirler. Çocuklar aldatılmaktan, hileden ve kötü muameleye ve dile maruz kalmaktan hoşlanmayacaktır. Böylece çocuğa, internette oyun oynarken, sohbet ederken ve e-posta gönderirken takınması gereken tutumun ne olması gerektiğini daha kolay anlatılacaktır.

3. İnternet Aktiviteleri Takip Edilmeli ve Çocuklara Rehberlik Edilmelidir
Çocukların internet ortamındaki etkileşimleri, adımları izlenmelidir ve çocukların yönlendirmeleri gerekir. Günlük olarak veya periyodik aralıklarla çocukların sosyal medya hesaplarını takip ederek kimlerle iletişim halinde olduklarını, kimlerle arkadaşlık kurduklarını ve hangi sosyal gruplar içerisinde bulunduklarını bilmek ebeveynin önceden tedbir almasına fırsat sunar. Bu takip ve izlemeyi gizlilik içerisinde yapmamak gerekir. Tüm bunlar yapılırken herhangi bir güven kaybının yaşanmaması adına çocuklara mutlaka bu takibin nedenleri anlatılmalıdır. Ebeveyn çocuğuna, kendisinin izni doğrultusunda bazı siteleri veya sosyal mecraları kullanabileceğini söylemelidir. Çocuğunuz sosyal medyayı kullanıyorsa gizlilik ve güvenlik ayarlarını nasıl yapacağının öğretilmesi gerekir. Bunları ebeveyni ile birlikte araştırarak yapması, gizlilik ve güvenlik kaynaklı olumsuzlukların önüne geçecektir. Sosyal medya gibi çok kullanılan internet platformlarının güvenlik merkezleri, kişileri engelleme, ihbarda bulunma gibi birçok konuda yardım sunmaktadır.

4. Davranış Kuralları ve Sınırları Belirlenmelidir
Ebeveynler, çocuklarına internet ortamında karşılaşabilecekleri olumsuzluklardan bahsetmelidirler. Bu sayede çocuklar kendilerinin de bazı olumsuzluklarla karşılaşma ihtimallerinin olduğunu fark etmiş olacaklardır. İnternet kullanımının belli sınırlar içerisinde gerçekleşmesi konusunda ebeveyn – çocuk anlaşmasının yapılmalıdır. Kurallar ve sınırlar ebeveyn ve çocuk tarafından birlikte belirlenmelidir. Örneğin, çocukların kişisel bilgi paylaşması, içerik indirmesi veya yüklemesi gibi durumlarda ebeveynin bilgisi olması gibi maddelerin olduğu farklı anlaşma maddeleri oluşturulabilir. Çocuğun anlaşmada belirlenen sınırlar içerisinde internet aktivitelerine hoşgörülü bir yaklaşım içerisinde bulunmak ve anlaşmaya sadık kalmak her iki tarafın yerine getirmesi gereken bir sorumluluktur.

5. Sorumlu Davranış Sağlanmalıdır
Çocuklar araştırma yapmak, ödevlerini ve projelerini yapma konusunda destek için interneti kullanmaktadırlar. İnternet ortamında bulunan  her bilginin doğru olmayacağını anlamalarını sağlamak gerekir. Bu nedenle ebeveynler, çocuklarına elde ettiği bilgiyi, alternatif kaynakları kullanarak nasıl doğrulayacağını öğretmelidir.

Sonuç olarak;

  • Ebeveyn olarak kendimizi çocuğumuzun yerine koyup  ve onun interneti nasıl algıladığını görmeye çalışmalıyız.
  • Eğer çocuğumuz interneti bir öğrenme aracı olarak görüyorsa bulunduğumuz konumu korumalıyız.
  • Eğer çocuğumuz çok meraklıysa ve bizden bazı şeyleri gizliyorsa dikkatli olmalı ve internette olumlu yönlerin, olumsuzluklardan daha önemli olduğunu vurgulamalıyız.
  •  İnternetin etik ilkelerinden, kazandırdığı fırsat ve risklerinden hem ebeveyn olarak bizler haberdar olmalıyız, hem de çocuğumuzun haberdar olmasını sağlamalıyız.

SOSYAL MEDYA GÜVENLİK ARAÇLARI

Sosyal medya platformlarının güvenliğinizi koruma amacıyla oluşturduğu yönlendirici destek linklerine buradan ulaşabilirsiniz.

Youtube:

https://support.google.com/youtube/answer/174084

https://support.google.com/youtube/answer/174084

WhatsApp:

https://faq.whatsapp.com/tr/general/21197244

Facebook:

https://www.facebook.com/safety/tools

Instagram:

https://help.instagram.com/154475974694511

https://help.instagram.com/448523408565555?sr=1&query=setting privacy&sid=0tqHqp683OVuvf88x

Twitter:

https://help.twitter.com/tr/safety-and-security

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Destek Hattı